İstanbul Planlama Ajansı (İPA), “Küreselden Yerele Orta Sınıf ve Gelir Dağılımı” raporunu yayımladı. Raporda yer alan verilere göre orta sınıf ya fakirleşti ya da fakirlik sınırına geldi.
Zengin sınıfın sayısında kayda değer bir artış gerçekleşmezken orta sınıfın merkezi olan İstanbul’da hanehalkı 2007’deki 100 TL’lik alım gücü 2023’te 35 TL’ye geriledi.
ARTIK ÇOK DAHA FAZLA FAKİR VAR
İPA verileri vatandaşın yıllar içinde hızla fakirleşerek bugüne geldiğini ortaya koydu. Enflasyona karşısında geliri erozyona uğrayan vatandaşın alım gücündeki düşüş rakamlarla açıklandı.
İPA Başkanı ve Şehir Plancısı Prof. Dr. Buğra Gökce, o verileri sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla özetledi:
Prof. Dr. Tahsin Bakırtaş öncülüğünde, Prof. Dr. Murat Şeker ile birlikte katkı sunduğumuz “Küreselden Yerele Orta Sınıf ve Gelir Dağılımı” raporu çarpıcı verileri ortaya koyuyor. Türkiye’de 2021 yılı ve sonrasında yaşanan yüksek enflasyon, ortanca hanehalkının net reel gelirini erozyona uğrattı ve bu dönemde önemli ölçüde tepedeki bir avuç insana, üst sınıfa servet transferi yapıldı.
- 2007’de medyan gelir 2,7 kat asgari ücrete eşitken, 2023’te 1 asgari ücrete eşitlendi. Yani Türkiye’de ortanca yurttaş, asgari ücretle geçinen yurttaş konumuna geldi.
- 2010 yılında 16.304 TL olan reel kullanılabilir hanehalkı net medyan geliri en yüksek olduğu 2017 yılında 19.038 TL’ye çıkmış; ancak “Epistemolojik Kopuş” un yaşandığı 2021 sonrası dönemde dramatik biçimde düşerek 10.231 TL olarak gerçekleşmiş; 2023’te de 10.863 TL olarak gerçekleşmiştir. Bu sonuç hanehalkı ortanca net gelirinin enflasyonun gerisinde kaldığını göstermektedir.
İSTANBUL EPİSTEMOLOJİK OLARAK KOPTU GİDİYOR
- Türkiye’de yoksul ve her an yoksulluğa düşecek hanelerin toplamı, toplam hanelerin üçten birinden fazla.
- Türkiye’de orta sınıf Covid-19 Pandemisi ve “Epistemolojik Kopuş” dönemi ve sonrasında AB-27, G-7 ve BRICS ülkelerindeki orta sınıftan çok daha fazla güç kaybetti. Türkiye’de orta sınıfta yaşayan hanelerin önemli bölümü alt sınıfa kaydı.
- Türkiye’de çalışan orta sınıfın merkezi olan İstanbul’da, ortanca hanehalkının refah kaybı Türkiye hanehalkı ortalamasından daha fazla oldu. İstanbul’daki hane halkının 2007’deki 100 TL’lik alım gücü 2023’te 35 TL’ye geriledi.
- 2007 yılında İstanbul’daki ortanca hane halkının geliri asgari ücretin 4 katı iken, bu oran 2023’te 1,4 asgari ücret düzeyine indi.
