“`html

Küresel Piyasalarda Son Gelişmeler: Tarife Belirsizlikleri ve Ekonomik Veriler

Küresel finans piyasalarında, ABD’nin tarife politikaları ve bu konudaki hukuksal belirsizlikler nedeniyle geçen hafta dalgalı bir seyir gözlemlenirken, dikkatler önümüzdeki hafta açıklanacak olan ABD istihdam verileri ve Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) faiz kararı üzerinde yoğunlaştı.

ABD Başkanı Donald Trump’ın 20 Ocak’ta görevine yeniden dönmesinin akabinde, alınan yüksek tarifeler gibi korumacı önlemler küresel ekonomik atmosferde belirsizlikleri artırmaya devam ediyor. Ülke içindeki tarife süreçlerine dair devam eden hukuksal belirsizlikler, mevcut karmaşanın derinleşebileceğine işaret ediyor.

Ekonomik analistler, sık sık değişen tarife politikalarının ve ABD’nin diğer ülkelerle sağlıklı bir ticaret anlaşması sağlamaması durumunun, yatırımcıların risk alma isteklerini azalttığını ifade ederek, dünya genelindeki ekonomik ve jeopolitik kaygıların, yatırımcıların karar süreçlerini olumsuz etkilediğini bildirdi.

Trump yönetimi, ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi’nin tarifeleri engelleme yönündeki kararını temyiz sürecine taşıdı. Federal Temyiz Mahkemesi, hükümetin bu süreçte kararın askıya alınması talebini kabul ederek, kararın geçici olarak durdurulmasına hükmetti.

Bu esnada Trump, “Truth Social” platformunda yaptığı paylaşımda, Çin’in ticaret anlaşmalarını ihlal ettiğini öne sürdü.

Belirsizliklerin sürdüğü bir diğer konu ise, ABD yönetiminin tutarsız tarife politikaları ve devam eden yasal süreçlerin yarattığı belirsizlikler. Analistler, bu durumun ekonomik görünümü olumsuz etkileyebileceğinin altını çiziyor.

Makroekonomik açıdan, ABD Ticaret Bakanlığı, yılın ilk çeyreğine yönelik Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) verilerinin ikinci tahminini yayımladı. İlk üç ayda, ithalatın artışı ve kamu harcamalarındaki düşüş ile ülke ekonomisi %0.2 daralma gösterdi. Önceki verilerde, ekonominin %0.3 oranında küçüleceği öngörülmüştü.

ABD Merkez Bankası’nın (Fed) enflasyon göstergesi niteliğindeki çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi, nisanda aylık %0.1 ve yıllık %2.5 artış gösterdi.

New York Borsası Alım Satımda Yükseliş Gözlemlendi

New York borsasında, geçen hafta ABD’li çip üreticisi Nvidia’nın beklenenden daha iyi gelen finansal sonuçları ve Ticaret Mahkemesi’nin karşılıklı tarifeleri geçersiz kılma kararının sonuçlarına bağlı olarak alım ağırlıklı bir seyir izlendi. Tarife ile ilgili mahkeme kararının Temyiz Mahkemesi tarafından durdurulmasına rağmen, bu gelişme, ABD endekslerinin yükselişinde etkili oldu.

California merkezli çip devi Nvidia’nın geliri, yıllık %69 artışla 44,1 milyar dolara çıktı ve piyasa beklentilerini aştı. Ayrıca, bir önceki çeyreğe göre de gelirini %12 artırmayı başardı.

Nvidia CEO’su Jensen Huang, yaptığı açıklamada, Blackwell NVL72 yapay zeka süper bilgisayarının tam ölçekli üretime geçtiğini duyurdu.

Geçtiğimiz hafta, New York borsasında S&P 500 %1.88, Nasdaq %2.01 ve Dow Jones %1.60 değer kazandı.

Bu gelişmeler ışığında, ABD tahvil piyasalarında da alım baskısı gözlemlenirken, 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık %0.12 düşüşle haftayı %4.40’tan kapatmıştır.

Emtia fiyatları da karışık bir seyir izlerken, geçen hafta altının ons fiyatı %2.02 azalışla 3,289 dolara, gümüşün ons fiyatı ise %1.49 düşüşle 32.98 dolara geriledi. Brent petrolün varil fiyatı ise %2.9 kayıpla 62.6 dolara düştü.

Dolar endeksi son hafta %0.2 artarak 99.3 seviyesine ulaştı.

2 Haziran tarihi itibarıyla önümüzdeki haftanın veri takviminde; pazartesi imalat sanayi SATIN ALMA YÖNETİCİLERİ ENDeksi (PMI), ISM İmalat PMI ve Fed Başkanı Jerome Powell’ın konuşması, salı günü fabrika siparişleri, dayanıklı mal siparişleri ve JOLTS açık iş sayısı, çarşamba günü ADP istihdam raporu, hizmet sektörü PMI ve ISM hizmet sektörü PMI ile Bej Kitap Raporu, perşembe günü dış ticaret dengesi ve haftalık işsizlik maaşı başvuruları, cuma günü ise tarım dışı istihdam ve işsizlik oranı takip edilecek.

Avrupa Merkez Bankası Faiz Kararını Açıklamaya Hazırlanıyor

Avrupa borsalarında geçen hafta genel olarak pozitif bir yönelim gözlemlenirken, ABD ve Avrupa Birliği (AB) arasındaki tarifelere dair müzakerelerin sonuçlarına ilişkin belirsizlikler arttı.

AB Komisyonu Ticaretten Sorumlu Üyesi Maros Sefcovic, ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinin ardından, tüm çabalarını ABD ile tarifeler konusunda uzlaşmaya yönelik harcadığını belirtti.

Görüşmenin, ABD’deki tarife belirsizliğinin ortasında gerçekleşmesi dikkat çekti. Analistler, tarifelerle ilgili belirsizliklerin ECB’nin faiz kararlarını zorlaştırabileceği görüşünü öne sürdü.

ECB’nin, şirketlerin finansmana erişimini kolaylaştırmak ve maliyetlerini düşürmek amacıyla gevşeme politikalarını sürdürmesi beklenirken, 5 Haziran’da faiz kararında 25 baz puanlık bir indirim yapılabileceği düşünülmektedir. Ayrıca, ECB’nin duyuru metninin ve ECB Başkanı Christine Lagarde’ın basın toplantısının detaylı bir şekilde izlenmesi gerekecek.

Geçtiğimiz hafta Almanya’da DAX %1.56, Fransa’da CAC 40 %0.23, İngiltere’de FTSE 100 %0.62 ve İtalya’da MIB 30 %1.55 değer kazandı.

Gelecek hafta yapılacak veriler arasında, pazartesi bölge genelindeki imalat sanayi PMI verileri, salı günü Avro Bölgesi’nde öncü tüketici enflasyonu ve işsizlik oranı, çarşamba günü hizmet sektörü PMI, perşembe günü Almanya’da fabrika siparişleri, Avro Bölgesi’nde üretici enflasyonu, ECB’nin faiz kararı ve Lagarde’ın basın toplantısı, cuma günü Almanya’da sanayi üretimi, Avro Bölgesi’nde perakende satışlar ve ekonomik büyüme yer alacak.

Güney Kore’de Başkanlık Seçimleri Yakından İzlenecek

Asya borsalarında geçen hafta dalgalı bir seyir gelişirken, Nvidia’nın finansal sonuçları ve tarife konusundaki hukuksal gelişmeler, piyasalarda etkili oldu. Gelecek hafta ise Güney Kore’de gerçekleştirilmesi planlanan başkanlık seçimleri dikkati çeken bir gelişme.

Nvidia’nın beklenenden yüksek sonuçları sonrası Güney Koreli ve Japon teknoloji borsalarında artış gözlemlenirken, Güney Kore Merkez Bankası politika faizini 25 baz puan indirerek %2.75’ten %2.50’ye çekti. Bu karar, ekonomik büyümenin önemli ölçüde azalacağı ve enflasyonun genel olarak istikrarlı kalacağı beklentileriyle ilişkilendirildi.

Güney Kore’de, eski Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol’ün görevden alınmasının ardından, yeni başkanın belirleneceği seçimler 3 Haziran Salı günü gerçekleştirilecek. Seçim sürecinde 6 adayın bulunduğu belirtilirken, ana çekişmenin, muhalefet partisi adayı Lee Jae-myung ile iktidardaki Halkın Gücü Partisi’nden Kim Moon-soo arasında yaşanması bekleniyor.

Son kamuoyu anketlerinde DP’nin adayı Lee, %49.2 ile önde gelirken, iktidar partisi adayı Kim ise %36.8 ile takipte. Yine bu anketlerde Yeni Reform Partisi lideri Lee Jun-seok, %10.3 ile üçüncülükte yer aldı.

Geçen hafta Japonya’da açıklanan verilere göre ise Tokyo Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıl bazında %3.4 artış gösterirken, çekirdek TÜFE %3.6 ile beklentilerin üzerinde bir artış kaydetti.

Haftalık bazda Japonya’da Nikkei 225 endeksi %2.17, Güney Kore’de Kospi endeksi %4.07 yükselirken, Çin’de Şanghay bileşik endeksi %0.03 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi %1.32 değer kaybetti.

Gelecek hafta, salı günü Çin’de Caixin imalat sanayi PMI, çarşamba günü Japonya’da hizmet sektörü PMI, perşembe günü Çin’de Caixin hizmet sektörü PMI ve cuma günü Japonya’da hane halkı harcamaları ile öncü endeks verileri takip edilecek. Ayrıca, pazartesi günü Çin’de “Dragon Boat” Festivali nedeniyle işlemler duracak, salı ise Güney Kore’deki başkanlık seçimleri sebebiyle piyasalarda işlem olmayacak.

TCMB’nin Faiz Kararı Beklentisi

Yurt içinde geçen hafta, satış ağırlıklı bir seyir gözlemlenirken, BIST 100 endeksi %3.60 düşüşle 9,019.57 puandan kapandı. Yeni haftada, enflasyon verilerinin açıklanması yatırımcıların dikkatini çekiyor.

AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, mayıs ayında Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) %2.10 artış göstermesini tahmin ediyor.

Bu ankete göre, mayıs ayı enflasyon oranlarının ortalaması %2.10 olurken, bir önceki ay %37.86 olan yıllık enflasyonun %36.17’ye düşmesi bekleniyor. Ekonomistlerin 2025 sonu enflasyon beklentisi ise %31.17 seviyesine geldi.

Ayrıca, Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) cuma günü yayınladığı bülten ile Borsa İstanbul’da açığa satış işlemlerinin yasaklandığı, halka açık ortaklıkların hisse geri alımlarının kolaylaştırıldığı ve kredili işlemlere yönelik uygulanacak esnekliklerin 4 Temmuz’a kadar devam edeceği belirtildi.

Dolar/TL haftayı %0.8 artışla 39.2020 seviyesinden kapattı.

Gelecek hafta yurt içinde pazartesi imalat sanayi PMI, salı enflasyon, çarşamba reel efektif döviz kuru verileri takip edilecek. Ayrıca, Kurban Bayramı tatili nedeniyle Borsa İstanbul’da perşembe günü yarım gün işlem yapılacak, cuma günü ise işlem yapılmayacak.

“`